Over de Franse prentencollectie

Het Van Gogh Museum beheert een van ’s werelds belangrijkste collecties Franse prentkunst uit de tweede helft van de 19de eeuw (1850-1905). Ontdek de bijzondere collectie, die vanwege lichtgevoeligheid niet vaak in de museumzalen te bewonderen is, nu online.

Het Van Gogh Museum verzamelt prenten uit het fin de siècle (1890-1905) sinds een spectaculaire aankoop in 2000. In één klap werden zo’n 800 prenten uit de particuliere collectie Feldhaus voor het museum verworven door de Vincent van Gogh Stichting. De collectie wordt doorlopend uitgebreid met aankopen. Inmiddels telt deze unieke verzameling bijna 2000 prenten.

De afgelopen jaren ligt de nadruk in het verzamelen meer op de prentkunst van een generatie eerder: de impressionisten en andere tijdgenoten van Vincent van Gogh.

Prentkunst in Parijs

Grafiek was in het fin de siècle (1890-1905) een ware rage onder kunstenaars. Er werden talloze artistiek hoogwaardige prenten gemaakt. Traditioneel werden prenten vooral gebruikt om schilderijen en tekeningen te reproduceren, maar rond 1890 veranderde dit.

Er kwam steeds meer nadruk op de kunstzinnige kwaliteit en de grafiek werd een autonome kunstvorm. Bijna alle Franse moderne kunstenaars (denk aan beroemdheden als Gauguin, Toulouse-Lautrec, de Nabis en Steinlen) experimenteerden met lithografie, ets of houtsnede.

De prachtige, vaak kleurrijke kunstwerken die hier uit voortkwamen, hingen niet alleen in galeries of thuis bij verzamelaars, maar in heel Parijs. Iedereen kwam in aanraking met de prentkunst doordat kunstenaars op grote schaal affiches, theaterprogramma’s, bladmuziek en boeken ontwierpen. Zo wilden zij hun kunst integreren in het dagelijks leven.

Een hechte wereld

De Franse wereld van de prentkunst blijkt in deze periode hecht te zijn geweest, want elke individuele prent is op diverse manieren verbonden met talloze andere prenten.

Zo deelden kunstenaars dezelfde invloeden en stijlkenmerken en komen ook hun onderwerpen, technieken en papiersoorten overeen. Kunstenaars werkten steeds met dezelfde drukkers en uitgevers, bestemden prenten voor dezelfde prentenalbums en tijdschriften en werkten met dezelfde café-concertartiesten, theatermakers en handelaren.

Parijse prentenwereld

Om alle prenten en hun rijke gegevens met elkaar in verband te brengen en de uitzonderlijke hechtheid te tonen, hebben we de Parijse prentenwereld ontwikkeld. Het ontwikkelen van deze online deelcollectie is financieel mogelijk gemaakt door de Vincent van Gogh Stichting en Fonds 21.

• Naar de prentenwereld

Reis via de verbanden

Er zijn meer dan 1.300 thema's aan de Franse prentencollectie toegekend. De trefwoorden benoemen onder meer de techniek en stijl, de betrokken drukkers, uitgevers, auteurs, artiesten en theatermakers, maar vooral ook de onderwerpen van de prenten.

Door het systematisch taggen van alle prenten, zijn de grotere verbanden, verhalen en thema’s als vanzelf komen bovendrijven.

Reis via de verbanden op visuele en speelse wijze door de Parijse prentenwereld. Op themapagina’s vind je meer informatie over de belangrijkste en meest voorkomende verbanden. Zo valt er veel te leren over dit fascinerende cultuurtijdperk.

Resultaat van meerjarig onderzoek

De Parijse prentenwereld is het resultaat van een meerjarig onderzoek naar de Franse prentencollectie. Het onderzoek is ruimhartig ondersteund door de Vincent van Gogh Stichting. In 2012 zijn de eerste tastbare resultaten van het onderzoek gepresenteerd: de tentoonstelling Schoonheid in veelvoud. Hoogtepunten uit de prentencollectie en de publicatie Prentkunst in Parijs. De rage van het fin de siècle. Medio 2017 zal het onderzoeksproject worden afgerond met een grote tentoonstelling en een publicatie.

Colofon

De Parijse prentenwereld is tot stand gekomen dankzij de steun van: