30 mei 2017
Vanaf 13 oktober 2017 t/m 7 januari 2018 staat het Van Gogh Museum in het teken van 'Nederlanders in Parijs 1789-1914. Van Spaendonck, Jongkind, Van Gogh, Van Dongen, Mondriaan.' In deze groots opgezette tentoonstelling wordt het werk van Nederlandse kunstenaars voor het eerst getoond in samenhang met dat van hun Franse tijdgenoten.
Meer dan 130 werken zijn te zien, waaronder iconische werken als Boulevard de Clichy (1887) van Van Gogh en kleine pareltjes als Balletdanseres (1886) van Breitner. De werken van Nederlandse kunstenaars zoals Van Spaendonck, Jongkind, Van Gogh, Van Dongen en Mondriaan, worden getoond in samenhang met dat van hun Franse tijdgenoten zoals Monet, Degas, Signac, Pissarro, Cézanne, Braque en Picasso. In Nederlanders in Parijs 1789 - 1914 is te zien hoe de wisselwerking tussen Nederlandse en Franse kunstenaars tot stand kwam en wat de impact hiervan was op zowel de Nederlandse als ook de Franse kunst.
Parijs
Parijs! Al eeuwenlang is de lichtstad een bron van inspiratie en raakt het de harten van miljoenen mensen wereldwijd. In de 19de eeuw – de tijd van grote omwentelingen op het gebied van politiek, wetenschap en kunst – trok Parijs kunstenaars aan uit heel Europa. Nieuwe generaties kunstenaars verlieten hun geboorteland en trokken naar de plek waar het allemaal gebeurde. In de groots opgezette tentoonstelling Nederlanders in Parijs 1789 – 1914 laat het Van Gogh Museum de Franse hoofdstad zien door de ogen en harten van acht Nederlandse kunstenaars.
Vriendschap
Met zijn vele creatieve broedplaatsen, tentoonstellingen en kunstopleidingen oefende Parijs gedurende de hele 19de eeuw een magische aantrekkingskracht uit op kunstenaars uit alle windstreken. Nederlanders als Scheffer en Jongkind vertrokken naar ‘de kunsthoofdstad van de wereld’ met als doel te exposeren, te verkopen en nieuwe contacten te leggen. In academies, privé-ateliers, salons, cafés en op de grandioze boulevards ontmoetten Nederlandse en Franse kunstenaars elkaar. Geïnspireerd door vriendschap en achtergrond creëerden zij letterlijk en figuurlijk grensoverschrijdende werken. Kunstenaars als Jongkind, Breitner, Van Gogh, Van Dongen en Mondriaan ontwikkelden sámen met Monet, Degas, Signac, Pissarro, Cézanne, Braque en Picasso nieuwe stijlen en technieken.
Nederlanders in Parijs laat zien hoe deze uitwisseling tot stand kwam en wat de impact hiervan was op zowel de Nederlandse als ook de Franse kunst. Want Franse kunstenaars beïnvloedden niet alleen Nederlandse kunstenaars, omgekeerd drukten de Nederlandse kunstenaars ook hun stempel op Franse kunst. Zo leerde Jongkind Monet, Boudin en Sisley het licht vastleggen op doek. Eenmaal terug in Nederland inspireerden de Parijsgangers hun Nederlandse schildervrienden: Breitner nam het Franse impressionisme mee naar huis waardoor Isaac Israels, net als Breitner, ballerina’s en naakten begon te schilderen; iets wat in Nederland voor die tijd vrij ongebruikelijk was.
Liefdesgeschiedenis
Nederlanders in Parijs 1789 - 1914 vertelt het bevlogen verhaal van de Franse 19de eeuw in acht hoofdstukken, die elk gewijd zijn aan een Nederlandse kunstenaar in Parijs. De tentoonstelling laat zich lezen als een gepassioneerde liefdesgeschiedenis tussen Nederland en Frankrijk: schilders nemen de toeschouwer mee naar het steeds veranderende Parijs en laten de stad door hún ogen en harten zien. Met hun verbeelding van de beroemde Haussmann-boulevards, nieuwe uitgaansgelegenheden als de Folies Bergère en buurten als Montmartre laten kunstwerken (de ontwikkeling van) de Franse hoofdstad zien. Heden en verleden ontmoeten elkaar hier: de ene plek is nog herkenbaar voor de hedendaagse bezoeker van de Franse hoofdstad, de andere volledig veranderd.
Internationaal
De unieke tentoonstelling is tot stand gekomen in samenwerking met het Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis (RKD) en het Petit Palais in Parijs. Er worden meer dan 130 werken getoond van grote namen (David, Géricault, Corot, Monet, Degas, Van Gogh, Van Dongen, Picasso, Mondriaan, Cézanne en Braque) tot minder bekende kunstenaars (Van Spaendonck, Van Dael, Scheffer, Tassaert, Jongkind, Sisley, Kaemmerer, Boldini, Boudin, Breitner, Signac, Sluijters, Jozef en Isaac Israels). Een keur aan bruiklenen – afkomstig uit diverse musea en privécollecties uit Frankrijk en de Verenigde Staten en vaak voor het eerst in Nederland – zijn te bewonderen in de tentoonstelling.
Frankrijkjaar 2017 en Nederlanders in Barbizon
Nederlanders in Parijs 1789 - 1914 is onderdeel van het Frankrijkjaar 2017 in het Van Gogh Museum. Andere succesvolle tentoonstellingen hierin waren Daubigny, Monet, Van Gogh en Prints in Paris 1900. Van 27 oktober 2017 t/m 14 januari 2018 is in De Mesdag Collectie in Den Haag de tentoonstelling Nederlanders in Barbizon te zien, een aanvullend hoofdstuk op de tentoonstelling.
De tentoonstelling is mede mogelijk gemaakt dankzij de steun van Van Lanschot Bankiers, Takii Seed, AkzoNobel, Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, BankGiro Loterij, Petit Palais en het Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis (RKD).