16 april 2019
'Zeegezicht bij Scheveningen' en 'Het uitgaan van de Hervormde Kerk te Nuenen' keren na restauratie weer terug in de collectiepresentatie.
Van Goghs Zeegezicht bij Scheveningen (1882) en Het uitgaan van de Hervormde Kerk te Nuenen (1884-1885) zijn vanaf morgen weer te zien in het Van Gogh Museum. De schilderijen werden in 2002 gestolen uit het museum en in 2016 weer teruggevonden in Italië. De werken keerden toen al terug naar huis, maar zijn de afgelopen tijd uitvoerig onderzocht en gerestaureerd.
Directeur Axel Rüger: ‘Het is ontzettend fijn dat we deze belangrijke werken uit de collectie nu weer kunnen ophangen in het museum, waar ze horen. De restauratoren hebben fantastisch werk verricht en de schilderijen zijn hier voortaan weer in hun volle glorie voor iedereen te zien. Dat ik dat nog mag meemaken net voor het einde van mijn Van Gogh Museum-carrière, is een droom die uitkomt.’
Restauratie
Beide schilderijen bleken na hun terugkeer in het museum toe aan een restauratie. Zeegezicht bij Scheveningen was tijdens de roof beschadigd geraakt; in de hoek linksonder ontbrak een behoorlijk stuk van de verf. Deze lacune is opgevuld met behulp van een mal die gemaakt werd met een 3D-printer, die op basis van scans en onderzoek het reliëf van de originele verfstreken nabootst. Deze vulling heeft de restaurator vervolgens geretoucheerd.
Het uitgaan van de Hervormde Kerk te Nuenen was tot ieders opluchting nauwelijks beschadigd, maar het schilderij had een glanzende en door veroudering vergeelde vernislaag. Deze laag bleek verwijderd te kunnen worden. Na de vernisafname zijn de kleuren een stuk helderder en koeler, met name in de luchtpartij. Tijdens het onderzoek werd ook een andere, proteïne-houdende vernislaag (waarschijnlijk een eiwitvernis) aangetroffen die door Van Gogh zelf is aangebracht. Het is de eerste keer dat een dergelijke vernislaag zo duidelijk en in zo’n vroeg werk van de kunstenaar is gevonden.
Tevens zijn voor beide schilderijen nieuwe lijsten uitgezocht; de oude lijsten waren er destijds door de dieven af gehaald. Download de pdf voor meer achtergrondinformatie over de restauratie.
Vanaf morgen weer te zien
Vanaf morgen (woensdag 17 april) zijn Zeegezicht bij Scheveningen en Het uitgaan van de Hervormde Kerk te Nuenen weer permanent te zien in het museum. De schilderijen worden de eerste maanden samen getoond met informatie over de restauratie, en zullen vanaf half september hun ‘oude’ plek in de presentatie van de collectie, tussen Van Goghs andere vroege schilderijen, weer innemen.
YouTube-serie en Ontrafel Van Gogh app
Het verloop van het onderzoek en de restauratie is vastgelegd op film. De afleveringen zijn te bekijken op het YouTube-kanaal van het Van Gogh Museum, waar tevens de eerdere afleveringen over de teruggevonden schilderijen te zien zijn onder de titel Van Gogh Returns.
In de Ontrafel Van Gogh webapp is nog meer informatie en beeldmateriaal te vinden over de schilderijen, het recente onderzoek en de restauratie. De webapp is gratis toegankelijk via mobiel, desktop of tablet.
Lezing
Op zondag 12 mei zullen restauratoren Saskia van Oudheusden en Kathrin Pilz een Nederlandstalige lezing geven over de schilderijen en hun restauratie. Toegang is gratis met een ticket voor het museum. De lezing begint om 14 uur.
Begunstigers
De terugkeer en restauratie van de werken is mede mogelijk gemaakt door het Ministerie van OCW, de BankGiro Loterij, Van Lanschot, Heineken, Kikkoman Foods Europe B.V. en Bulgari.
