27 juli 2016
Van 21 oktober 2016 tot en met 29 januari 2017 is in het Van Gogh Museum 'Daubigny, Monet, Van Gogh: Impressies van het landschap' te zien.
Een tentoonstelling over de cruciale rol die de Franse kunstenaar Charles-François Daubigny speelde als vernieuwer van de 19de-eeuwse landschapschilderkunst en zijn invloed op jongere kunstenaars als Vincent van Gogh, Claude Monet en Camille Pissarro. Indrukwekkende bruiklenen van over de hele wereld zijn voor het eerst in Nederland te zien.
Vader van de impressionisten
Vandaag de dag is hij minder of niet bekend bij het grote publiek, maar in zijn eigen tijd was Charles-François Daubigny (1817-1878) een beroemdheid. Hij was een gevierd en invloedrijke kunstenaar, geroemd om zijn landschapskunst. Zijn werk was vernieuwend vanwege zijn persoonlijke interpretatie van de natuur; zijn impressies leken zo in de openlucht geschilderd.
Zijn losse, schetsmatige techniek deed stof opwaaien: critici ‘beoordeelden’ zijn schilderijen als 'louter impressies'. Deze werken maakten echter de weg vrij voor volgende kunstenaarsgeneraties, waaronder grote impressionisten zoals Monet.
Van Gogh bewonderde Daubigny om het sterke persoonlijke gevoel dat hij in zijn landschappen wist te leggen. Van Goghs waardering kwam expliciet tot uitdrukking in de laatste maanden van zijn leven, toen hij landschappen schilderde in Auvers-sur-Oise, het dorp waar Daubigny had geleefd en gewerkt.
Internationale samenwerking
In Daubigny, Monet, Van Gogh: Impressies van het landschap worden voor het eerst op grote schaal werken van Daubigny, Van Gogh en impressionisten als Monet bij elkaar gebracht. Werken afkomstig uit openbare en particuliere internationale collecties van onder meer De Mesdag Collectie in Den Haag, Tate en National Gallery in Londen, The Metropolitan Museum of Art in New York en Petit Palais in Parijs.
De tentoonstelling komt voort uit een samenwerking tussen het Van Gogh Museum, De Mesdag Collectie Den Haag, The Taft Museum of Art in Cincinnati en The National Galleries of Scotland in Edinburgh. Veel van de internationale bruiklenen zijn voor het eerst in Nederland te zien.
Opvallende werken in de tentoonstelling zijn:
Daubigny:
Rotsen bij Villerville-sur-Mer, 1864-1872 (De Mesdag Collectie, Den Haag), Opkomende maan in Auvers, 1877 (The Montreal Museum of Fine Arts), Ondergaande zon bij Villerville, ca .1876 (De Mesdag Collectie, Den Haag), De atelierboot, uit de prentenserie Reis met de boot, 1862 (Rijksmuseum, Amsterdam), Appelbloesems, 1873 (The Metropolitan Museum of Art, New York).
Monet:
De Seine bij Lavacourt, 1880 (Dallas Museum of Art), De atelierboot, 1874 (Kröller-Müller Museum, Otterlo), Zonsondergang op de Seine bij Lavacourt, wintereffect, 1880 (Petit Palais, Parijs), Lente (Fruitbomen in bloei), 1873 (The Metropolitan Museum of Art, New York), La Pointe de la Hève, Sainte-Adresse, 1864 (National Gallery, Londen).
Van Gogh:
De witte boomgaard, 1888 (Van Gogh Museum, Amsterdam), Boerderijen bij Auvers, 1890 (Tate, Londen), De tuin van Daubigny, 1890 (Collectie Rudolf Staechelin).
Zelf ervaren
Om direct in de natuur te kunnen werken liet Daubigny een atelierboot bouwen waarmee hij lange tochten maakte. Zo schilderde hij zijn landschappen vanaf het water, wat ook terug te zien is in de gekozen gezichtspunten. Dit voorbeeld zou Monet later volgen.
Onderdeel van de tentoonstelling Daubigny, Monet, Van Gogh: Impressies van het landschap is een 21ste-eeuwse reproductie van Daubigny’s atelierboot; via film, geluid en diverse voorwerpen kan het publiek de ervaring van op-het-water-schilderen van Daubigny zelf meemaken.
Tekeningen van het landschap: prentenkabinet Van Gogh Museum
In de 19de eeuw was het tekenen van landschappen heel populair. Veel kunstenaars werkten buiten in de natuur om zo hun indrukken te vangen in potlood, krijt of aquarel. Parallel aan de tentoonstelling Daubigny, Monet, Van Gogh: Impressies van het landschap worden de mooiste tekeningen van het Franse landschap uit eigen collectie gepresenteerd in het prentenkabinet.
Het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en de BankGiro Loterij zijn structurele partners van het Van Gogh Museum en maken tentoonstellingen in het museum mede mogelijk. Van Lanschot Bankiers ondersteunde de realisatie van een nieuw entreegebouw. Hierdoor kunnen nog meer mensen genieten van de vaste collectie en de tentoonstelling in het Van Gogh Museum.